Consumido

  • Print

Dia 15 di maart 1962 ex presidente Mericano John F. Kennedy a bisa: “Pa definicion consumido ta inclui nos tur. Nan ta e grupo economico mas grandi, afectando y afecta pa casi tur decision economico publico y priva. A pesar di tur cos nan ta e unico grupo importante cu nan punto di bista no ta wordo scucha”

Un consumido ta un persona of individuo cu ta consumi producto of servicio. E termino aki ta hopi amplio y por referi na casi tur hende. Ley sinembargo ta defini e cumprador (consumidor) como un persona fisico cu no ta actua den nomber di su profesion of negoshi. Na su otro banda ley ta defini e bendedor como un individuo cu ta actua den ehecucion di su profesion of negoshi. 

Kico ta derecho di consumido?

E reglanan cu ta trata proteccion di e consumido ta wordo yama derecho di consumido. Derecho di consumido ta inclui e derecho cu ta trata e posicion legal di un persona fysico, cu no ta actua den ehercicio di su profesion of empresa, en particular den su relacion cu e partido cu si ta actua den ehercicio di su profesion of empresa.

Un punto hopi importante den esaki ta e definicion di kende ta un consumido. Resumiendo, ley ta bisa cu un consumido ta un persona fysico cu ta cumpra un producto y cu no ta haci e compra den ehercicio di su profesion of representando un empresa.

Derecho di consumido ta amplio y ta trata diferente aspecto, manera entre otro:

E leynan aki ta duna e consumidor basta proteccion. Na Aruba derecho di consumido ta existi solamente como derecho sustantivo (materiële recht). E procedimiento (formele recht) pa haci e leynan cumpli no ta na su lugar ainda. Pues, aparte di corte cu ta costa hopi placa, ainda Aruba no conoce un organo imparcial pa atende un disputa entre consumidor y bendedor liher, facil y relativamente mas barata. 

E leynan cu ta trata compra di consumidor ta specifica mas den detaye den buki 7 di nos codigo civil.

Proteccion di consumido

Nos economia ta basa riba un mercado liber y ta depende di entre otro e demanda di consumidornan. E consumido ta esun cu ta paga pa consumi producto y servicio. Gasta placa ta un rol importante di consumidornan. Gastamento di placa den entre otro productonan luhoso of duradero door di consumidornan ta duna un indicacion di e situacion economico. Si por ehempel e consumido ta gasta mas placa den productonan luhoso of duradero, esaki por significa por ehempel cu e consumido su entrada a subi. Mescos cu si e consumido gasta menos placa den productonan luhoso of duradero por ta un indicacion cu e entrada di e consumido a baha. 

Normalmente cifranan over e gastamento di placa ta coincidi cu e confiansa total di consumidornan den e economia. Un confiansa di consumido halto normalmente ta relata na nivelnan halto di gastamento di placa den e mercado. E cifranan por duna un bon percepcion di e desaroyo economico. P’esey consumidonan ta hunga un rol vital den nos sistema economico y merece un bon servicio di consumido. 

A base di un bon servicio di consumido, e negoshi ta proteha e interes di e negoshi door di evita malcontento di clientenan, posibel consecuencian legal y asina garantisa a continuidad di e negoshi. Aspectonan pa tene cuenta cune ora di duna un bon servicio na cliente ta por ehempel, promocion engañoso, responsabilidad di producto y garantia. Garantia legal ta poni den ley. P’esey e negoshi no por deshaci sin mas di su responsabilidad riba e producto manera cierto negoshi ta haci na Aruba. 

Negoshinan cu ta ignora e valor di e consumido, cu no kier hiba un maneho di servicio na cliente y cu ta ignora kehonan di consumido por causa cu e consumido ta perde confiansa den e negoshi. Riba nivel macro economico, un aglomeracion halto di negoshinan cu e atitudad aki por causa cu consumidornan ta sinti menos confiansa den e mercado. Consumidornan cu menos confiansa den mercado ta gasta menos. Esaki por causa den un caso extremo cu cierto tiendanan cuminsa cera, empleadonan por perde trabao, etc. Cu otro palabra si e consumido cumpra menos esaki por reduci e nivel di compra nacional y por lo tanto por afecta e crecimento economico negativamente. Mester menciona tambe cu con hopi e consumido gasta ta depende tambe di otro factornan tambe, manera su entrada, loke e ta paga na impuesto, inflacion di prijsnan y tambe loke e mercado ta suministra riba mercado. 

Un bon servicio na consumido ta importante pasobra e ta duna valor adicional na e servicio y producto anto e consumido ta sinti un valor adicional pa e placa cu e ta paga. Ademas, e ta crea un bon imagen publico, e ta aumenta benta, crea lealtad di cliente y consecuentemente ta hiba na un cliente satisfecho. 

Den termino di strategia di negoshi un bon servicio na consumido ta representa un descripcion di e relacion cu negoshi ta desea cu su cliente. Un bon servicio na consumido ta importante pasobra sin consumido no tin negoshi. Dienst Huur- en Consumentzaken ta boga pa tur empresa na Aruba inclui proteccion di consumido como un componente cardinal den nan strategia empresarial pa sigura nan propio continuidad riba mercado.